Wist u dat? Katoen is de grootste waterverbruiker ter wereld: er is meer dan 10.000 liter water nodig om één spijkerbroek te maken! Bovendien is katoen een gewas dat veel behandelingen nodig heeft op basis van insecticiden en giftige meststoffen die de bodem aantasten.
Toch blijft katoen uiterst populair in de textielwereld, en de vraag ernaar blijft maar groeien. Daarmee is het de meest vervuilende landbouw ter wereld, om nog maar te zwijgen van de extreem moeilijke arbeidsomstandigheden in de velden.
Om de schadelijke gevolgen van de traditionele katoenteelt te beperken, zijn er bemoedigende initiatieven om de komende jaren een positieve transformatie te ondersteunen, en dit is het geval met katoen in omschakeling.
Een alternatief bestaat immers al: biokatoen! Omkaderd door strenge normen, is de biologische landbouw meer beredeneerd en zijn de ecologische en sociale gevolgen ervan veel deugdzamer dan die van de traditionele landbouw. Bio is dus een voor de hand liggende keuze. Klopt, maar …
Momenteel is slechts 1 % van de mondiale katoenproductie biologisch (een cijfer vermeld door Textile Exchange tijdens COP26). En met reden: om over te schakelen van conventionele op biologische landbouw doorlopen landbouwbedrijven een overgangsperiode die tot 3 jaar kan duren. Gedurende deze drie jaar passen de landbouwers nieuwe landbouwmethoden toe die bedoeld zijn om de bodem te saneren en te herstellen. Hierbij wordt met name het gebruik van giftige stoffen, die in de biologische landbouw verboden zijn, vermeden. Om ervoor te zorgen dat de regels strikt worden nageleefd, worden de landbouwers gecontroleerd door certificeringsinstanties.
En 3 jaar voor een landbouwer die leeft van de katoenproductie is erg lang. Het opstarten van een dergelijke overgang is dus geen voor de hand liggende keuze. Tijdens deze lange en moeilijke periode komt de activiteit van de katoenproducent in gevaar: opbrengstverlies en dus drastische inkomensdaling, ingewikkelde procedures om biologische certificering te verkrijgen, enz.
Daarom wil KARIBAN BRANDS deze landbouwers bij hun omschakeling een duwtje in de rug geven door deel te nemen aan een uitgebreid ondersteuningsprogramma. De overgang naar een duurzamere biologische katoenteelt wordt ‘katoen in omschakeling‘ genoemd. Een woordje uitleg.
Wat is katoen in omschakeling?
Dit is gewoon de naam die wordt gegeven aan katoenvezel die in overgang is van conventionele naar biologische landbouw. Dit betekent dat de geteelde katoen biologisch in omschakeling gecertificeerd is.
De normen zijn inderdaad streng, en dit vanaf het begin van de omschakeling. Het zijn precies dezelfde normen als die voor de teelt van biokatoen na de overgangsperiode. De specificaties moeten vanaf het begin van het proces nauwgezet worden nageleefd om het einddoel te bereiken: de befaamde biologische certificering.
- Zodra het proces wordt gestart, moet er dus een beperking of zelfs een verbod komen op synthetische pesticiden (insecticiden, herbiciden, enz.) en ggo’s. De producten die in de biologische landbouw worden gebruikt, zijn beter voor de gezondheid van de bodem, de mens en de ecosystemen.
- Tegelijkertijd rouleren de landbouwers: op de percelen worden afwisselend verschillende gewassen verbouwd om een beredeneerd gebruik van de aardse hulpbronnen te bevorderen en de bodem de kans te geven zich te herstellen. Het resultaat is een efficiënte en duurzame productie die de biodiversiteit bevordert zonder de bodem voortijdig uit te putten.
- Ten tweede wordt – om kostbare hulpbronnen te sparen – bijzondere aandacht besteed aan water. Met name door gewassen af te wisselen, wordt de bodem op natuurlijke wijze rijker. Zo houdt hij meer regenwater vast en is er minder water nodig om de percelen te irrigeren. Aangezien het gebruik van pesticiden strikt gereglementeerd is, is het bovendien niet nodig grote hoeveelheden water te verspillen om ze te verdunnen (wat bij conventionele katoenteelt wel gebeurt).
- Ten slotte zijn bij de teelt van biokatoen in omschakeling ook de arbeidsomstandigheden beter. Het gebruik van natuurlijke meststoffen voorkomt blootstelling aan giftige stoffen. Dit is een belangrijke stap voorwaarts, omdat de arbeiders in de conventionele katoenteelt niet altijd de middelen hebben om geschikte beschermingsmiddelen te kopen. Het inademen van chemicaliën is mogelijk verantwoordelijk voor een groot aantal chronische ziekten.
Wat is het verschil tussen biokatoen en katoen in omschakeling?
Waterbesparing, verbod op of beperking van chemische en giftige producten, wisselbouw, respect voor arbeiders: katoen in omschakeling of ‘in overgang’ voldoet dus aan de biologische normen.
Het verschil? De overgang is slechts een stap op weg naar bio: hij behelst de bestudeerde periode van 3 jaar die door de biologische standaarden, zoals GOTS 6.0, wordt opgelegd om de bodem te zuiveren van alle ‘schadelijke’ stoffen die bij conventionele landbouwmethoden worden gebruikt.
Zolang de bodem niet volledig van deze gifstoffen is ontdaan, kunnen de landbouwers de certificering ‘biokatoen’ niet verkrijgen. Bovendien zal de katoen tijdens het eerste overgangsjaar als conventionele katoen verkocht blijven worden. Vervolgens kan de katoen in het 2e en 3e jaar worden verkocht als biokatoen in omschakeling.
Tijdens het hele omschakelingsproces worden de katoenproducenten echter beoordeeld en gecontroleerd om ervoor te zorgen dat hun praktijken voldoen aan de regels van de certificeringsinstanties.
Tegelijkertijd is er ook bij de consument het een en ander veranderd! Steeds meer mensen maken zich zorgen over hun invloed op het milieu, ook wat betreft hun aankoop van textiel. Daarom kiezen ze spontaan voor ecologisch verantwoorde materialen, waarvan de productie en de teelt meer beredeneerd en gecontroleerd zijn. Onder de meest populaire materialen vinden we natuurlijk biokatoen, waarvan de vraag naar verwachting de komende jaren gestaag zal toenemen.
Het probleem is de relatief hoge prijs, die de afgelopen maanden is gestegen, met name omdat de vraag groter is dan het aanbod!
Om de leveringsproblemen van biokatoen te overwinnen en tegelijk een duurzaam alternatief voor conventionele katoen te blijven bieden, is biokatoen in omschakeling dus een interessante oplossing.
Bovendien heeft het merk Kariban een reeks T-shirts van biokatoen in omschakeling voor heren, dames en kinderen ontwikkeld. Het herkennen ervan is simpel: de referenties eindigen met de letters ‘IC’ voor ‘In-Conversion’. En in termen van comfort, duurzaamheid, kleurweergave en bedrukkingsmogelijkheden heeft katoen in omschakeling niets te benijden van gecertificeerde biokatoen.
K3025IC
T-shirt Bio150IC ronde hals heren
K3026IC
T-shirt Bio150IC ronde hals dames
K3027IC
T-shirt Bio150IC ronde hals kinderen
Kortom, katoen in omschakeling is geen vervanging voor biokatoen, maar het is een manier voor landbouwers om gesteund in hun aanpak over te schakelen op biologisch. De weg naar omschakeling is inderdaad niet gemakkelijk voor producenten.
Een lang en duur proces voor landbouwers
Dat slechts 1 % van de wereldwijd geproduceerde katoen biologisch is, heeft een reden: het certificeringsproces, waarvoor strenge normen gelden, is lang en duur. Weinig landbouwbedrijven kunnen zich deze beslissing dus veroorloven, met het risico hun bron van inkomsten te verliezen. Waarom?
-
Welnu, een landbouwer die het avontuur van katoen in omschakeling aangaat, moet bijna van de ene dag op de andere zijn teeltmethoden aanpassen. Gewassen, teelt, onderhoud, irrigatie, productie: alle schakels van de keten moeten worden gecorrigeerd en geoptimaliseerd om aan de biologische normen te voldoen. Dit is uiteraard een aanzienlijke menselijke en financiële investering die bovendien gevolgen heeft voor het rendement van de percelen.
-
Grond waarop synthetische meststoffen en kunstmest worden gebruikt, verkeert namelijk in een staat van ‘gemis’ wanneer deze niet meer worden gebruikt. Tijdens de overgangsperiode zal er dus minder worden geproduceerd, wat voor landbouwbedrijven tot onmiddellijke winstderving leidt.
-
Bovendien kan een katoenbedrijf in omschakeling gedurende de overgangsperiode van drie jaar zijn productie niet verkopen voor dezelfde prijs als gecertificeerde biokatoen. De productiedaling en de investeringen in verband met de eisen van biologische landbouw kunnen dus niet worden gecompenseerd door hogere verkoopprijzen.
De landbouwers hebben daarom steun nodig, ook financieel, om het zich te kunnen veroorloven hun praktijken op duurzame wijze aan te passen. Daarom neemt KARIBAN BRANDS deel aan het programma ‘In Conversion’ om dit nobele gemeenschappelijke doel na te streven: het aanmoedigen van een steeds duurzamere landbouw, terwijl we onze klanten producten van hoge kwaliteit blijven aanbieden!
Biokatoen is goed, maar GOTS-katoen (Global Organic Textile Standard) is nog beter!
Biokatoen is katoen dat wordt geteeld zonder synthetische pesticiden (zoals insecticiden), herbiciden en ggo’s (genetisch gemodificeerde organismen). Dat is al een enorme stap vooruit! Maar dit positieve effect kan nog worden vergroot in de hele keten: van teelt tot productie en distributie, zodat alle stadia en belanghebbenden duurzame praktijken hanteren.
Dit is wat de GOTS-certificering (Global Organic Textile Standard) inhoudt, de meest complete en veeleisende standaard op de markt. Het is ook de enige standaard tot nu toe die biokatoen kan certificeren die duurzaam en onschadelijk is op het gebied van teelt en commercialisering, zowel voor de bodem, de arbeiders als de consument.
Kwaliteit, traceerbaarheid en duurzaamheid worden dus op volledig onafhankelijke wijze gewaarborgd door certificeringsinstanties (zoals Ecocert) die de naleving van de opgelegde normen voor het verkrijgen van de felbegeerde GOTS-certificering (Global Organic Textile Standard) garanderen.
Dit zijn de aandachtspunten die door de certificeringsinstanties worden geëvalueerd en gecontroleerd om een stof GOTS-gecertificeerd (Global Organic Textile Standard) te krijgen:
Samenstelling van de eindproducten
Twee mogelijkheden:
 |
Een textielproduct met het GOTS-label (Global Organic Textile Standard) “gemaakt van X % biologische materialen” moet ten minste 70 % gecertificeerde biologische vezels, of biologisch in omschakeling, bevatten. |
 |
Een textielproduct met het biologische GOTS-label (Global Organic Textile Standard) moet voor ten minste 95 % uit gecertificeerde biologische vezels, of biologisch in omschakeling, bestaan. |
Gebruikte vezels
Biologische vezels zijn, zoals we hierboven hebben gezien, vezels die worden geteeld zonder synthetische pesticiden, ggo’s of herbiciden. Deze praktijken zijn inherent aan de GOTS-certificering (Global Organic Textile Standard), maar vallen onder de normen voor biologische landbouw.
Waterverbruik
Met water moet bewust en verstandig worden omgesprongen, vooral in periodes van droogte wanneer de irrigatie moet worden aangepast en ‘handmatig’ moet gebeuren om verspilling tegen te gaan.
Beheer van afval en lozingen in verband met de activiteit
De hoeveelheid geproduceerd afval, de behandeling ervan en de behandeling van afvalwater worden ook geregeld door de GOTS-standaard (Global Organic Textile Standard).
Andere verpakkingen en onderdelen dan het textiel zelf
Productaccessoires, kartonnen en papieren verpakkingen en etiketten op textielartikelen moeten worden gerecycled of gelabeld (bv. FSC).
Arbeidsomstandigheden
De sociale criteria van de GOTS (Global Organic Textile Standard) moeten door alle betrokkenen (verwerkers, fabrikanten, handelaren) worden nageleefd en zijn gebaseerd op:
- de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO)
- de leidende beginselen van de Verenigde Naties inzake bedrijfsleven en mensenrechten (UNGP)
- en op de beginselen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
Deze criteria stellen onder meer dat er geen gebruik mag worden gemaakt van kinderarbeid, dat er niet mag worden gediscrimineerd, dat de tewerkstelling vrij moet worden gekozen en dat de werknemers moeten kunnen profiteren van de verplichte basisbeginselen inzake gezondheid en veiligheid op het werk.
Kwaliteitsborging van producten die katoen bevatten
De in onafhankelijke laboratoria uitgevoerde tests moeten bij controleaudits aan de certificeringsinstantie worden voorgelegd. Tijdrovende en dure analyses die absoluut noodzakelijk zijn om de afwezigheid van chemische stoffen in de katoenvezels aan te tonen.
Omdat kwaliteit voor Kariban even belangrijk is als het effect op het milieu, zijn artikelen van biokatoen in omschakeling dus in overgang naar biologisch EN GOTS-gecertificeerd (Global Organic Textile Standard) katoen!
Samen naar een duurzamere landbouw
Dit steunprogramma voor landbouwers in omschakeling moet dus concreet een verschil maken. Wereldwijd milieubewustzijn en de algemene wens om meer en meer duurzamere kleding te dragen, betekent dat er oplossingen moeten worden gevonden die milieuvriendelijke praktijken aanmoedigen.
Dit is precies wat KARIBAN BRANDS zag in biokatoen in omschakeling: een nuttige aanpak om hoogwaardig textiel aan te bieden, het resultaat van duurzaam en beredeneerd ontwerpen.
Dit programma biedt echte steun voor katoenproducenten in de overgang naar biologische landbouw, die ook ten goede komt aan de omwonende bevolking van de landbouwbedrijven, de directe klanten en de eindverbruikers. Minder giftige producten, meer alternatieven voor conventionele katoen: dit is het antwoord op de groeiende vraag naar duurzamer textiel, zonder de gezondheid van de omwonenden van de landbouwbedrijven in gevaar te brengen!
Deze invloed op meerdere niveaus sluit direct aan bij de algemene logica van verantwoord ondernemen die KARIBAN BRANDS zo dierbaar is.
Als de landbouwers hulp krijgen om door hun overgangsperiode te geraken door betaald te worden voor hun inspanningen, zal er steeds meer biokatoen worden geteeld.
Conventionele landbouw zal afnemen, het zal voor merken gemakkelijker worden om biokatoen in te kopen en echt duurzame katoen zal gemakkelijker te verkrijgen zijn door de groeiende vraag van de consument.
Uiteindelijk zal biokatoen beter gewaardeerd en aantrekkelijker worden en zullen de prijzen in evenwicht geraken, zodat een groter deel van de klanten toegang krijgt tot hoogwaardig en duurzaam textiel.
Zowel TopTex als KARIBAN BRANDS hebben toegewijde en gepassioneerde teams die er alles aan doen om innovatieve oplossingen te vinden. En het belangrijkste is dat de inspanningen worden toegespitst op concrete, transparante, verifieerbare en werkelijk doeltreffende processen.
KARIBAN BRANDS zal zich daarom blijven richten op katoen in omschakeling voor meer en meer assortimenten als een manier om de positieve transformatie die we allemaal nastreven, te ondersteunen.
Jaar na jaar betracht KARIBAN BRANDS het bestaande in vraag te stellen, met name de productie- en distributieprocessen, om na te gaan wat onze invloed op de aarde en haar hulpbronnen – die zo kostbaar zijn voor ons allemaal – kan beperken.
Dat is wat het betekent om acteur van verandering in de textielsector te zijn!