In 2023 behaalde de markt voor biologisch textiel 10 miljard euro, met een jaarlijkse groei van zo’n 10%. Dat succes toont dat onze houding ten aanzien van meer ecologische mode verandert. Maar vergis je niet: achter die stempel ‘bio’ gaan ook uitdagingen schuil.
Conventioneel textiel versus biologisch textiel: wat is het verschil?
Om te begrijpen waarom biologisch textiel nu zo gegeerd is, moeten we weten waarin het verschilt met conventioneel textiel.
Conventioneel textiel, en dan vooral katoen, is een van de meest vervuilende textielsoorten ter wereld. Het is verantwoordelijk voor 25% van de pesticiden die worden gebruikt in de wereldwijde landbouw. Bovendien geven de verven en chemische behandelingen die in de productie worden gebruikt giftige stoffen vrij die in de bodem en de waterlopen terechtkomen. En dan hadden we het nog niet eens over de vaak precaire werkomstandigheden in de producerende landen …
Biologisch textiel is de term die we gebruiken voor stoffen die zijn gemaakt van natuurlijke vezels zoals biologisch katoen, hennep of wol. Het wordt geproduceerd met meer respect voor het milieu en de gezondheid van de arbeiders. Er worden geen pesticiden, ggo’s en schadelijke chemische producten gebruikt. In theorie betekent dit een betere bescherming van de ecosystemen en een verkleining van de koolstofvoetafdruk. Maar hoewel de intentie mooi is, is er ook kritiek op de toepassing ervan.
Geëngageerde mode of gewoon de zoveelste trend?
We kunnen enerzijds niet ontkennen dat bio inspeelt op cruciale ecologische en maatschappelijke uitdagingen. Door te kiezen voor gecertificeerde kleding steunt de consument een meer transparante en minder vervuilende industrie. Sommige baanbrekende merken zetten in op de korte keten, op natuurlijke verven en ecologische materialen om geloofwaardige alternatieven voor fast fashion aan te bieden.
Maar anderzijds moeten we ook toegeven dat biologisch textiel een nichemarkt blijft die er maar moeilijk in slaagt om de hele industrie te transformeren. Een product is ook vaak maar gedeeltelijk biologisch. Het kan zijn gemaakt van biokatoen, maar zijn geverfd met vervuilende producten, of zijn genaaid in ateliers met twijfelachtige werkomstandigheden. Vandaar de vraag: bio, ja. Maar tot waar?
Greenwashing: hoe onderscheid je echt van bedrog?
Greenwashing’ is een courante praktijk in de textielindustrie. Veel merken zwaaien met termen als ‘milieuvriendelijk’ of ‘natuurlijk’ zonder daar concreet bewijs voor aan te leveren. Hoe kunnen consumenten nagaan of ze de waarheid spreken?
Het antwoord ligt in certificering. Labels zoals GOTS (Global Organic Textile Standard) en OEKO-TEX garanderen dat de productiewijze milieuvriendelijk verloopt en dat er geen schadelijke stoffen in de producten zitten. Het zijn betrouwbare herkenningstekens die je helpen een doordachte keuze te maken.
Biologisch textiel: voor iedereen of voor de happy few?
Kleding van biologisch textiel is vaak zo’n 30 tot 50% duurder dan fast fashion. Die hoge prijs schrikt veel mensen af. Gelukkig zijn er stilaan oplossingen. Sommige merken gebruiken bedrijfsmodellen waarmee ze biologische kleding tegen lagere prijzen kunnen aanbieden.
Als je investeert in duurzame, tijdloze kleding in plaats van in een hoop wegwerpkleding doe je daar op lange termijn niet alleen de planeet maar ook je portemonnee een plezier mee.
Het is een stap in de goede richting. Maar er blijven uitdagingen.
Biologisch textiel is een belangrijke stap in de richting van bewustere mode. Maar een wonderoplossing is het niet. Het is een stap vooruit op ecologisch en ethisch vlak, maar het lost niet alles op:
- Het vermindert het gebruik van pesticiden en giftige producten
- Het bevordert betere werkomstandigheden
- Het blijft een vaak dure nichemarkt
- Het garandeert niet altijd 100% duurzame mode
Als je echt een verschil wilt maken, volstaat het niet om een ‘biologisch’ T-shirt te kopen. We moeten ook iets doen aan onze manier van consumeren, met meer focus op kwaliteit, het onderhoud van de kleding en de transparantie van de merken.
Biologisch textiel is dus een stap in de goede richting, maar het brengt geen revolutie teweeg. Het succes ervan zal afhangen van het vermogen van de merken om dit alternatief echt betaalbaar en transparant te maken. En vooral ook van onze bereidheid om de manier waarop wij mode consumeren te veranderen.